Thời gian qua, các đơn vị của HTX gạch đất sét nung Đông Triều có kiến nghị gặp rất nhiều khó khăn về nguyên, nhiên liệu phục vụ sản xuất, đặc biệt là đá xít sau sàng của ngành Than. Trước những kiến nghị trên tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị.
Đông Triều là trung tâm sản xuất lớn về gạch, ngói của tỉnh. Người dân Quảng Ninh nói riêng và người tiêu dùng cả nước nói chung, đã quen với những sản phẩm mang tính truyền thống là gạch ngói đất sét nung. Tuy nhiên, đất sét là khoáng sản không tái tạo, nguồn tài nguyên ấy ngày càng cạn kiệt, chi phí cho khai thác, vận chuyển ngày càng lớn, tác động xấu đến môi trường ngày một lớn hơn. Vì vậy, các cơ sở sản xuất gạch ngói đã đặt hàng với các nhà khoa học để có những sản phẩm mới, nối vào chuỗi sản phẩm truyền thống, đảm bảo sức bền và hạ thấp giá thành.
Gạch của Công ty TNHH gạch ngói Kim Thành (Kim Sơn, TX Đông Triều) được xuất đi các tỉnh.
Trên cơ sở tận dụng bã sàng, đá xít thải của ngành than và trên địa bàn TX Đông Triều đã có hàng loạt nhà máy sản xuất gạch xây dựng bằng đá xít, xỉ than và đất sét, trong đó đá xít và xỉ than là nguyên liệu chính. Đất sét chỉ chiếm khoảng 20-25% tỷ trọng so với hai loại nguyên liệu vừa nêu, tiết kiệm khoảng 1 triệu m3 đất sét mỗi năm.
Quảng Ninh mỗi năm khai thác từ 40-45 triệu tấn than, theo đó khối lượng bã sàng, đá xít thải ra khoảng trên 2 triệu tấn. Những thứ tưởng như bỏ đi ấy lại là nguồn nguyên liệu dồi dào để làm nguyên liệu cho sản xuất gạch, ngói, tiết kiệm được chi phí đổ thải và diện tích chứa chất thải. Thế nhưng, thời gian qua các doanh nghiệp sản xuất gạch ngói tại Đông Triều có phản ánh không mua được bã sàng, đá xít của ngành than để sản xuất. Do đó, các doanh nghiệp mong muốn được tỉnh cho phép nhập than, bã sàng, bã xít và các nguyên liệu phụ gia có nguồn gốc hợp pháp để phục vụ sản xuất gạch ngói từ các đơn vị sản xuất than của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc trên địa bàn TX Đông Triều.
Trước những kiến nghị trên, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng, địa phương khẩn trương triển khai các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Công thương chủ trì phối hợp với Sở GT-VT và các đơn vị liên quan thống nhất xem xét giải quyết. Cùng với đó, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã đồng ý về chủ trương để Công ty Tuyển than Cửa Ông được bán đá thải có độ tro AK>78% cho HTX gạch đất sét nung Đông Triều. HTX hiện có 12 đơn vị thành viên sản xuất gạch, ngói từ đất sét nung.
Sản xuất gạch tại Nhà máy gạch Hoàng Quế (TX Đông Triều).
Với sự vào cuộc tích cực của các sở, ngành trong năm 2023, HTX đã mua được hơn 83.000 tấn đất đá thải sau sàng tuyển có độ tro AK>78% từ Công ty Tuyển than Cửa Ông vận chuyển về cung cấp cho các đơn vị thành viên của HTX. Cùng với đó, các thành viên của HTX đã thống nhất tham gia thành viên câu lạc bộ kết nối và phát triển, đăng ký phát hành thẻ thành viên để sử dụng các dịch vụ mua, bán sản phẩm, kết nối sản phẩm trong tỉnh. Bà Nguyễn Thị Nguyên, Giám đốc HTX Gạch đất sét nung Đông Triều, cho biết: Bước sang năm 2024, HTX mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của tỉnh, các sở, ngành liên quan để HTX ổn định nguồn nguyên liệu sản xuất, tạo việc làm cho công nhân lao động, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Được biết, mới đây Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã đồng ý cho HTX mua 150.000 tấn đất đá sau sàng trong năm 2024 này. Với việc được mua lại đất đá sau sàng tuyển làm nguyên liệu cho sản xuất gạch, ngói trên địa bàn TX Đông Triều không chỉ ổn định sản xuất, tạo việc làm cho người lao động mà còn góp phần giải quyết khó khăn, cấp bách về đổ thải của ngành Than.